Volgens de statistieken van 2005 staat het aantal afgeleverde bouwvergunningen voor renovaties bijna even hoog voor nieuwbouwwoningen. Het betreft hier slecht de renovatiewerken die zijn uitgevoerd door bouwprofessionelen. De hoogte van de toenemende trend voor renovatiewerken is met name toe te schrijven aan de volgende factoren:
- Bouwgronden worden schaars
- Er zijn veel leegstaande gebouwen
- Er worden verschillende maatregelen getroffen om wonen in verstedelijkte gebieden aantrekkelijker te maken
- De inspanningen en de kosten kunnen gespreid worden over meerdere jaren, terwijl het gebouw in gebruik kan blijven.
Renovatie op zich is een duurzame bouwactiviteit vanwege het gegeven dat er maximaal gebruik wordt gemaakt van reeds bestaande constructies. Mede hierdoor wordt de hoeveelheid aan afval beperkt en worden er minder nieuwe materialen aangewend. Voorts gaat de renovatie van de gebouwschil (dak, muren, ramen) gepaard met een verbetering van de bestaande thermische isolatie zodat de energiebehoefte daalt en de onderhoudsfrequentie afneemt. Het vernieuwen van de installaties brengt mogelijk met zich mee dat het energieverbruik enigszins wordt beperkt. Er kunnen eveneens aanpassingen worden gedaan ten behoeve van het bevorderen van de gezondheid van de bewoners en leefbaarheid van het gebouw. Het betreft hier verbeteringen aangaande thermisch comfort, akoestiek, daglicht, de bestrijding van schimmels en ongedierte en een fundamentele aanpak van vochtproblemen. Ten behoeve van personen met functionele beperkingen en ouderen kan door middel van een renovatie de woning worden aangepast aan hun behoeften. In verstedelijkte en verloederde buurten kan de renovatie van gebouwen leiden tot toename van het veiligheidsgevoel en een betere conservering van het culturele erfgoed.
Het verdient aanbeveling dat er voor aanvang van een dergelijke renovatie een gedegen vooronderzoek plaatsvindt door een deskundige. Het betreft hierbij niet alleen het kunnen beoordelen van een correcte toepassing van materialen, aangezien het risico bestaat dat de stabiliteit van de constructie in het gedrang kan komen. Met de bevindingen in het onderzoeksrapport zak nu een aanvang worden gemaakt met de renovatiewerkzaamheden. Let er wel op dat duidelijk is komen vast te staan wat de huidige situatie is, wat de haalbaarheid is van het project, hoe het werkschema in elkaar zit en tenslotte wat de gewenste resultaten zijn. Indien aan deze vier vraagstukken wordt voldaan kan men een optimaal en onderhoudsvriendelijk renovatieresultaat realiseren met een minimaal gebruik van financiële middelen, materialen en tijd.
Het is evenwel zaak dat u zich ervan bewust bent dat renovatieprojecten gemoeid gaat met de nodige kinderziektes. Onvoorziene situaties kunnen zich altijd voordoen.Te denken valt aan een slecht geplaatste isolatie in een oud gebouw met als gevolg inwendige of oppervlaktecondensatie. Dit komt doordat men bij de renovatie van een bestaande constructie geen rekenschap houdt met een aantal typische kenmerken en problemen waaraan vaak niets verholpen kan worden. Tevens is het zo dat de stedenbouwkundige voorschriften of de culturele bescherming van het gebouw het moeilijk maken om een technisch performante renovatie te bekomen.