Tegenwoordig draait het in de wereld om duurzaamheid. De World Commission on environment and Development van de Verenigde Naties geeft de volgende definitie in haar rapport “Our Common future”: “Duurzame ontwikkeling is de ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het vermogen van de toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen”.
Het komt er hierop neer dat wij onze leefwijze moeten africhten op maatschappelijk verantwoord leven, milieu, ecologie en toekomstgericht denken mede in acht genomen de drie P’s (People, Profit en Planet). Ook de financiele instellingen waaronder de banken en de verzekeringsmaatschappijen zij in de ban van duurzame ontwikkeling en bieden daartoe duurzame financiele producten aan. Duurzame financiële producten (spaarproducten, beleggingsproducten, kredieten) zorgen ervoor dat met dit geld enkel duurzame activiteiten van particulieren, bedrijven of overheden worden financieel ondersteund. De term kan betrekking hebben op verschillende manieren
van sparen, beleggen of kredietverlening te weten:
- het duurzaam sparen bij een kredietinstelling, die de gelden gebruikt om leningen te verlenen aan duurzame bedrijven of voor duurzame projecten
- het duurzaam beleggen in effecten uitgegeven door ondernemingen en landen waarbij de beheerder van het beleggingsfonds belegt in aandelen of obligaties van duurzame bedrijven of overheden.
- het verlenen van kredieten aan particulieren, ondernemingen en overheden voor de realisatie van projecten. Bijvoorbeeld: via het verlenen van een duurzame lening aan particulieren, bedrijven en overheden worden duurzame projecten mogelijk gemaakt.
Ten aanzien van de duurzame kredieten is er reeds aan het eind van 2008 een aanvang gemaakt waarbij de regering het systeem van de groene kredieten invoerde. Hierbij voorzag de overheid in een intrestbonificatie van 1,5% op een groen krediet. Belgische consumenten konden tegen een voordelig tarief energiebesparende investeringen uitvoeren zoals de installatie van zonnepanelen, dakisolatie, dubbele beglazing, enz. In 2012 werd dit regeringsmaatregel stopgezet. Echter bieden de meeste banken nog steeds groene leningen aan tegen een verbeterd tarief, al dan niet deels met overheidssubsidie, waarbij ecologisch duurzame initiatieven worden gestimuleerd. Hiertoe kunnen worden gerekend leningen voor de aankoop van milieuvriendelijke wagens, bouw- of renovatiekredieten voor ecologische woningen, kredieten voor bouw van windmolens, enz…
Voorts zijn er ook nog de volksleningen. Bij deze kredietvorm wordt spaargeld gekoppeld aan kredieten met lange looptijden die een bepaalde maatschappelijke meerwaarde hebben zoals ziekenhuizen, bibliotheken, ecologische projecten, infrastructuurprojecten …. Een ander type maatschappelijk verantwoord krediet is het microkrediet. Personen die een onderneming wensen op te starten en die moeilijkheden hebben om via de normale kanalen een krediet te bekomen kunnen hier terecht. Naast financiële ondersteuning leveren instellingen voor microfinanciering ook opleidingen en advies aan beginnende ondernemers.
Wij kunnen ervan uit gaan dat de duurzaamheid van een financieel product gegarandeerd is, aangezien financiële producten zeer sterk worden gereguleerd. Twee toezichthouders, de Nationale Bank van België (NBB) en/of de Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten (FSMA) moeten hun goedkeuring geven alvorens een product te koop mag worden aangeboden. Ook de informatie en publiciteit aan potentiële klanten is gereglementeerd en wordt gecontroleerd. Daarnaast is er minstens één keer per jaar een financiële rapportering. Deze wordt nagekeken door een onafhankelijke revisor. Eveneens vindt er een externe controle plaats, specifiek voor het duurzaam karakter van een product, waarbij een onafhankelijke partij nakijkt of de door de aanbieder opgezette uitsluitingsregels en selectieprocedures correct worden toegepast, en of de verstrekte informatie betrouwbaarheid is.